Dhir Bhandari's Blog Posts: समृद्धिको खोजी र हिरा खोज्ने किसान

Dhir Bhandari's Blog Posts: समृद्धिको खोजी र हिरा खोज्ने किसान: मान्छेले आफ्नो दृष्टिकोण बदलेर जीवनलाई  सकारात्मक दिशातिर मोड्न सक्छ । – विलियम जेम्स  हरेक मानिस सफल हुन चाहन्छ । आनन्दित हुन चाहन्...

समृद्धिको खोजी र हिरा खोज्ने किसान

मान्छेले आफ्नो दृष्टिकोण बदलेर जीवनलाई  सकारात्मक दिशातिर मोड्न सक्छ । – विलियम जेम्स 

हरेक मानिस सफल हुन चाहन्छ । आनन्दित हुन चाहन्छ । सुखी हुन चाहन्छ । कोही पनि असफल, दुःखी, तनावग्रस्त हुन चाहँदैन । तर, के हामी आपूmले चाहेको कुराको खोजी चाहिँ ठीक ढंगले गर्छौं ? खोज्ने तरिका चाहिँ ठीक छ ? जब खोज्ने तरिकै ठीक भएन भने चाहना राख्तैमा खोजेको कुरा भेटिँदैन । भेटिइहाल्यो भने चाहेजस्तो नहुन सक्छ । त्यसैले हामी जे कुराको खोजी गर्छौं त्यो खोज ीगर्ने तरिका पनि सही हुन आवश्यक छ । पहाडको टुप्पोमा गएर माछा खोजेर पाइँदैन, त्यसका लागि समुद्र, तलाउ वा नदीमा जानैपर्छ । 

यदि हामी सुख, शान्ति, समृद्धिको खोजी गर्छौं, आनन्द र प्रसन्न्ताको खोजी गर्छौं भने त्यसलाई प्राप्त गर्ने विधि र प्रकृया पनि सही सही हुन आवश्यक छ । 

हामीले सुनेका छौँ– प्रयोगले मानिसलाई सक्षम बनाउँछ । तर के गलत प्रयोग ग¥यो भने सक्षम हुन सकिएला ? माटोको काम गर्न काठको मिस्त्रीले जान्न्े कुरा प्रयोग गरेर अवश्य हुँदैन । मानिसको विडम्बना यहीँ छ । हामी आफूले जानेको, सुनेको, देखेको वा भोगेको कुरालाई नै सही र सत्य मानेर हिँड्छौँ । त्यसैलाई सही वा गलत के हो भन्न्े नसोची प्रयोग गर्न थाल्छौँ । अनि त चाहेको कुरा प्राप्त हुने कुरै हुँदैन । 

म याा एउटा कथा उल्ल्ेख गर्न चाहन्छु यही कुरासँग मिल्दोजुल्दो । कुनै एउटा गाउँमा एउटा गरिव किसान बस्थ्यो । ऊसँग सम्पत्तीका नाममा केही पशुहरु र एउटा सानो टुक्रा जमिन थियो । पशु चराउँथ्यो, खेतीपाती गथ्र्यो र जेनतेन जीवन गुजारा गथ्र्यो । एक दिन ऊ पशु चराउन जंगलतिर जाँदै थियो, बाटामा केही गफाडीहरू खुब रमाइलोसँग गफ गरेर बसिरहेका देख्यो । ऊ पनि थकाइ मार्ने विचारले त्यहाँ रोकियो । गफाडीहरू गफमा मस्त थिए, किसानको वास्ता गरेनन् । उसले ती गफाडीको गफ सुनिरह्यो ।

एउटाले भन्यो– “काम गर्दागर्दा बुढो भइसकियो, पैसा पनि कमाउन सकिएन, सुख र सन्तुष्टी पनि पाउन सकिएन, जति काम गरेपनि खाँनलाउनै धौधौ छ । पश्चिमतिरको एउटा पहाडको फेदीमा हिरा पाइन्छ रे भन्ने सुनेको छु, एउटा सानो टुक्रा भेटियो भने जीवनभर खानेलाउने कुराको ढुक्क हुन्छ भन्छन्, म त अब भएका सबै पशुहरु बेचेर खर्चको जोहो गर्छु र हिरा खोज्न जान्छु । कति दुःख गरेर बसिरहनू यो गाउँमा !”

“मैले पनि सुनेको त हुँ तर साह्रै कठिन छ रे हिरा खोज्न, लुटेराको पनि उस्तै बिगबिगी छ रे ।” अर्को चाहिँले थप्यो— “तर जे भए पनि एउटा सानो टुक्रा फेला पार्न सकियो भने त जिन्दगी बनि गो नि, के यस्तो दुःख गरेर बसिरहनु ! तँ जान्छस् भने मलाई पनि नछोड् है, म पनि जान्छु ।” 

निकैबेर यस्तैयस्तै कुरा गरे तिनीहरूले । बटुवाको कुरा सुनेर किसान पनि दङ्ग प¥यो । उसले सोच्यो– “हो त नि, हिराको एउटा सानो टुक्रा भेट्न पाए त जीवनको दुःखै सकिन्थ्यो । म पनि अब घर फर्केर त्यो सानो टुक्रो जग्गा बेच्छु, खर्चको जोहो गर्छु र हिरा खोज्न जान्छु, पश्चिमतिर ।”    

किसान गफाडीहरू भएको ठाउँबाट उठ्यो र बजारतिर लाग्योे । बजार गएर किनमेल ग¥यो र बेलुकीपख फर्केर घर आयो । बाटामा सुनेका कुराले उसलाई रातभर निद्रा पर्न दिएन । हिराको बारेमा सोच्दै रात  काट्यो । भोलिपल्ट बिहानै उसको घरमा एक जना अपरिचित मानिस आयो । त्यो अपरिचित मानिसले किसानलाई सोध्यो– “यो गाउँमा जमिन बेच्ने कुनै मानिस छन् ? छन् भने भेटाइदिनुस्, म एउटा सानो घर बनाउने जमिन किन्न चाहन्छु ।”

किसानलाई ‘के खोज्छस् काना आँखो’ भनेझैँ भयो । उसले मनमनै आफ्नै जमिन बेच्न पाए हुन्थ्यो भन्ने ठान्यो र भन्यो– “सानो टुक्रा जमिन त मेरो पनि छ । त्यसले हुन्छ भने मेरै जमिन तपार्इंलाई दिन्छु ।” 

उसले जमिन खरिदकर्तालाई आफ्नो जमिन घुमीघुमी देखायो । खरिदकर्ताले पनि जमिनको चारैतिर घुमेर हे¥यो । खेतको छेउछाउमा टल्कने ढुंगा देख्यो । उसलाई लाग्यो, यो जमिन त छँदै छ, यो टल्कने वस्तु हिरा पनि हुन सक्छ । खरिदकर्ता लोभियो । उसले ती ढुंगा हिरा नै हुन् भन्ने अनुमान गर्यो । आफ्नो पैसाले धान्ने ठिक्कको जग्गा पाएकाले उसले जमिन किन्ने विचार ग¥यो । मोलतोल मिलाएर जग्गा बेच्यो किसानाले । जमिन बेचेपछि हिरा खोज्नका लागि किसानसँग प्रसस्त पैसा भयो । उसले सोच्यो, ‘हिरा खोज्न निस्कने समय यही हो । अब भोलि बिहानै आपूmसँग भएका उँट लिएर हिरा खोज्न निस्कन्छु, एउटा टुक्रा हिरा भेटियो भने जीवन नै बदलिन्छ । अब पनि कति दुःख गर्नु यो गाउँमा !’ 

किसान उँट लिएर हिराको पहाड खोज्न गाउँबाट निस्क्यो । सोध्दैखोज्दै ठाउँ चहार्दा निकै वर्ष बित्यो । अफ्रिका, युरोप, मध्यपूर्वका भएभरका सबै पहाडका फेदी चाहा¥यो तर हिरा भेटिएन । हिराको पहाड पत्ता लाउन सकेन किसानले । 

बूढो भएर थला पर्न लागेको अवस्थामा मुस्तफा फेरि गाउँ फक्र्यो । खोला किनारमा बास बस्यो । बिहानै उठेर हेर्दा सूर्यको किरणसँगै खोला किनारमा बग्रेल्ती छरिएका ढुङ्गा चम्किरहेको देख्यो । केही ढुंगा टिपेर खल्तीमा हाल्यो र बास बसेको ठाउँमा लिएर आयो । वरपर नियालेर हे¥यो त्यो ढुंगा चम्किएको ठाउँ उसैले बेचेको जमिन थियो । अलि पर मानिसहरू काम गरिरहेका थिए । केही समयपछि उसको जमिन खरिदकर्ता पनि त्यहाँ आइपुग्यो । किसानले चम्किला ढुंगा देखाउँदै भन्योे– “साह्रै राम्रा ढुंगा रहेछन् यो खोलाको किनारमा । मन थाम्नै नसकेर केही ढुंगा खल्तीमा हालेर ल्याएको छु ।”

किसानको हातमा भएका ढुंगा हेर्दै जमिन खरिदकर्ताले भन्यो– “यो त हिरा हो । यहाँ हिराको खानी छ भन्ने थाहा पाएरै मैले तिम्रो जमिन किनेको थिएँ । यो खानीबाट मैले थुप्रै हिरा बेचेँ । तिमी पनि आइपुग्यौ, राम्रै भो । अब तिमी यहीँ बस । तिमीलाई चाहिनेजति हिरा मै दिउँला ।”

किसान निकै बूढो भइसकेको थियो । हिरा खोज्दाखोज्दा थाकेर गलिसकेको थियो । आपूmले जमिन बेचेर हिरा खोज्न निस्केको तर आफ्नै खेतमा हिराको खानी रहेको थाहा पाएर ऊ हुनसम्म मर्माहत भयो । व्यपारीको कुरा सुनेर अक्क न बक्क भयो । यतिका वर्ष हिराको खोजीमा बिताएर फेरि आफ्नै जमिनमा भएको हिरा देख्दा ठुलो पश्चाताप भयो उसलाई । 

मुस्तफालाई संसारै अँध्यारो भएजस्तो लाग्यो । चारैतिर अन्धकारै अन्धकार देख्यो उसले । व्यापारीको कुरा सुन्दासुन्दै ऊ पुर्लुक्क भुर्ईंमा ढल्यो । वरपरका मानिस जम्मा भए । हतारहतार पानी ख्वाए । मुस्तफाले संसार छाडिसकेको थियो । उसले पानी निल्न सकेन । 



हाम्रो जीवन बिताउने सोचको प्रतीक हो त्यो गाउँले किसान । आफ्नै जमिनमुनि भएको हिरा खोज्न नजानेर वर्षांैसम्म भौतारियो । जब समय बित्यो, बल्ल उसलाई थाहा भयो, उसकै जमिनमुनि रहेछ उसले खोजेको हिरा । 

हाम्रो जीवन बदल्ने, समृद्ध बनाउने हिरारुपि सोच सधैँ हामीभित्रै दबेर बसिरहेको हुन्छ । समयमा त्यसलाई चिन्न, खोज्न र पहिल्याउन नसक्ता समय त्यसै खेर गइरहेको हुन्छ । ती मौका चिन्ने शक्ति प्राप्त गर्न सक्यौँ, चिन्न सक्ने दृष्टि विकास गर्न सक्यौँ भने खोजिरहनै पर्दैन आफँै देखिन्छ । 

हामी अरुको खेतबारी राम्रो, अर्काको सन्तान राम्रो, अरुको काम राम्रो भनेर ईष्या गरिरहन्छौँ, अरुका वस्तु देखेर लोभिन्छौँ, अरु पनि तपाईंलाई देखेर त्यस्तै सोच्छन् । तर, फुत्किएर जब ती मौका टाढा हुन्छन्, खोज्ने शक्ति हराउँछ अनि बल्ल थाहा पाउछाँै, गरेको भए त हुने रहेछ भनेर होस आउँछ । समय गुज्रिसकेपछि चिनिएको अवसरले हामीलाई समृद्ध बनाउँन सक्दैन । जसरी हिरा खोज्ने त्यो अफ्रिकी किसानले आपैmँले बेचेको खेतमा हिरा छ भन्ने बुझ्न सकेन, हिरा भएको खेत बेचेर अर्केतिर हिरा खोज्न निस्क्यो, ठीक त्यसरी नै हामी पनि आपूmभित्रको हिरा नचिनीकनै जीवन बिताउँछौँ, बाहिर हिरा खोज्ने बहानामा ।

जीवनमा उन्नति र प्रगति गर्नका लागि आपूmलाई बदल्ने साहस, गहन अन्तर्दृष्टि, लामो धैर्य, सतत प्रयास, कठोर आत्मअनुशासन आवश्यक पर्दछ । तर हामी चुट्कीका भरमा जीवन बदल्न खोज्छौँ हिरा खोज्ने किसानजस्तै । हामी समस्यालाई कसरी लिन्छौँ ? समस्यालाई हेर्ने हामीभित्रको विद्यमान अन्तर्दृष्टि कस्तो छ ? त्यसलाई कसरी उपयोगमा ल्याउन सकिन्छ ? कसरी बदलेर अघि बढ्न सकिन्छ भन्नेबारेमा विचारै गरेका हुँदैनौँ । दृष्टि नबदली दृश्य बदलिँदैन । दृष्टि बदल्नका लागि चाहिन्छ एउटा शक्तिशाली विचार, जसले हामीलाई निरन्तर घच्घच्याइरहोस् र त्यसलाई सफल पार्न एकाग्रचित्त बनाओस् । 

बाहिरको परिस्थितिलाई प्रभावकारी रुपले बदल्नका लागि आपूm पनि भित्रबाट त्यतिकै प्रभावकारी रुपले बदलिनु पर्दछ । आपूmलाई बदल्नका लागि सबैभन्दा पहिले आपूmमा अन्तर्निहित दृष्टिकोण, सोच, चिन्तन प्रणालीलाई बदल्ने जिम्म्ोवारी लिने अग्रसरता र आफ्नो जीवनको स्रष्टा म आपैm“ हो भन्ने अनुभूति गर्नु जरmरी हुन्छ । जबसम्म हामी त्यो जिम्मेवारी स्वीकार गर्न तयार हु“दैनौ र त्यो अनुभूतिको स्तरमा पुग्दैनौँ तबसम्म समस्याहरू ज्यु“कात्यु“ रहन्छन् । हाम्रो जीवन बदलि“दैन ।

Dhir Bhandari's Blog Posts: मजदुर, मूर्ति र सफलता

Dhir Bhandari's Blog Posts: मजदुर, मूर्ति र सफलता: कुनै एउटा गाउँनजिकै निर्माण कार्य चलिरहेको थियो । मानिसहरु काम गरिरहेका थिए । एक जना बटुवा त्यही ठाउँ भएर कहीँ जाँदै थियो । ऊ त्यहाँ केही...

मजदुर, मूर्ति र सफलता

कुनै एउटा गाउँनजिकै निर्माण कार्य चलिरहेको थियो । मानिसहरु काम गरिरहेका थिए । एक जना बटुवा त्यही ठाउँ भएर कहीँ जाँदै थियो । ऊ त्यहाँ केहीबेर रोकियो र निर्माण कार्यमा संलग्न मजदुरहरुले गरिहेका कामतिर एकोहोरियो । केहीबेर नियालेपछि निर्माण कार्य भइरहेको ठाउँनजिकै गयो र निर्माण हुँदै गरेको संरचना नियाल्यो । त्यो संरचनाले आकार लिइसकेको थिएन । त्यो न भवन न घरजस्तो थियो न कुनै अन्य आकृति

। भर्खर काम सुरु भएकाले त्यसले प्रस्ट आकार ग्रहण गरिसकेको थिएन । बटुवालाई उत्सुकता भयो । उसलाई त्यहाँ भइरहेको कामका बारेमा जान्ने जिज्ञासा बढ्यो । ऊ एक जना कामदारनजिकै गएर उभियो र सोध्यो— “तपाईंहरू यहाँ के गर्दै हुनुहुन्छ ?”

“पेट पाल्नका लागि ईंटा बोक्तैछु, देख्नु भएन ?” ईंटा बोक्ने काम गर्दै गरेको मजदुरले अलि झर्केजस्तो गरी प्रश्नमै जबाफ दियो ।

बटुवाको जिज्ञाशा त्यतिले शान्त भएन । ऊ फेरि अर्को कामदारतिर फक्र्यो र सोध्यो— “भाइ, तपाईं यहाँ के बनाउँदै हुनुहुन्छ ?”

“बालबच्चा पाल्ने मेलो गर्दैछु । दिनभरि यहाँ ईंटा बोक्छु, अलिकति ज्याला पाउँछु, त्यही कमाइले जहान छोराछोरी पाल्छु ।” दोस्रो मजदुरले जबाफ दियो ।

बटुवा अलि परको कामदारतिर बढ्यो । ऊ खूब मिहिनेत गरेर मूर्ति कुँद्दै थियो । त्यो देखेर बटुवाले सोध्यो— “भाइ, तपाईं यो के गर्दै हुनुहुन्छ ?”

मूर्तिकार आफ्नै धुनमा मूर्ति कुँ्द्न व्यस्त थियो । उसले बटुवातिर नफर्किकनै जबाफ दियो— “म यो गाउँमा बन्न लागेको नयाँ मन्दिरमा राख्ने भगवानको मूर्ति बनाउँदै छु । यो एउटा दुर्लभ अवसर आएको छ मेरो जीवनमा । म मेरो जीवनकै उत्कृष्ट मूर्ति बनाएर मन्दिरमा स्थापना गर्न चाहन्छु ।”

मूर्तिकारको जबाफ सुनेपछि बटुवा थुचुक्क बस्यो र मूर्तिकारले गरेको काम खूब ध्यान दिएर हेरिरह्यो । मूर्तिकार कतै नहेरी मूर्ति कुँद्नमै व्यस्त भइरह्यो । बटुवाले फेरि प्रश्न ग¥यो— “यो मूर्ति बनाएबापत तपाईंले कति पैसा पाउनुहुन्छ ? काम सकिन त निकै दिन लाग्ला जस्तो छ ।”

बटुवाको दोस्रो प्रश्न सुनेपछि भने मूर्तिकार बटुवातिर फक्र्यो र उसको अनुहारमा नियाल्यो । फेरि मूर्ति कुँद्न तल्लिन हुँदै भन्यो— “मैले यो कामबाट पैसा पाउँ वा नपाउँ तर म यसै गाउँको मूर्तिकार भएकाले यो गाउँको मन्दिरका लागि मैले उत्कृष्ट मूर्ति चाहिँ बनाउनै पर्छ । त्यसैका लागि म यो मिहिनेत गरिरहेको छु ।”

मूर्तिकारको जबाफपछि बटुवासँग प्रश्न बाँकी रहेन । ऊ त्यहाँबाट उठ्यो र बाटो लाग्यो । मूर्तिकार र कामदारहरू आआफ्ना काममा लागे । तर पछिल्लो कामदार (मूर्तिकार)ले दिएको जबाफ उसको मनमस्तिष्कमा घुमिरह्यो ।
⁎
केही वर्षपछि त्यो बटुवा फेरि त्यही गाउँ हुँदै कहीँ जाँदै थियो । बाटाको छेउमा भव्य मन्दिर बनिसकेको थियो । वरिपरि थरिथरिका कलात्मक मूर्तिहरू थिए । हुनसम्म कलात्मक मूर्तिहरू देखेपछि उसले झ्वाट्ट सम्झ्यो पहिलेको मूर्तिकार । उसले चारैतिर हे¥यो र बाटाको छेउमा उभिइरहेका एक जना युवकलाई मूर्तिकारका बारेमा सोध्यो ।

युवकले भन्यो— “को ? त्यही मन्दिरमा राख्ने मूर्ति बनाउने मूर्तिकार ? ए, ऊ त अहिले ठूलो उद्यमी बनिसक्यो । कहाँ पहिलेको जस्तो छ र !”

युवकको कुराले बटुवालाई त्यो मूर्तिकारसँग भेट्ने उत्कण्ठा बढ्यो । ऊ मूर्तिकारलाई भेट्न उसको कार्यशालामा पुग्यो । मूर्तिकार अब मूर्ति कुँद्नभन्दा अरुलाई सिकाउन, अह्राउन, सम्पर्क बढाउनमै व्यस्त थियो । निकैबेर कुरेपछि उसले बल्ल्तल्ल भेट गर्न पायो ।

मूर्तिकारले विनम्र भावमा बटुवालाई सोध्यो— “केही सेवा हजुर ?”

बटुवासँग कुनै प्रश्न थिएनन् । उसले त्यहाँको अवस्था देखेरै सबै कुरा बुझिसकेको थियो । मूर्तिकारको व्यवहारले थप कुरा बताइसकेको थियो । उसको व्यस्तताले नै धेरै कुरा भनिसकेको थियो । तर पनि उसले सोध्यो— “कसरी प्राप्त भयो यति उच्च सफलता ? म त छक्क परेँ तपाईंलाई देखेर ।”

मूर्तिकारले मुसुक्क हाँस्तै कार्यशाला भ्रमणको अगुवाइ ग¥यो र भन्दै गयो— “म त त्यही तपाईंसँग भेट हुँदा धुलोमा बसेर मूर्ति कुँदिरहेको मानिस नै हुँ तर के गर्नु भ्याउँदिन अब । मेरा हात बढेका छन्, मन फैलिएको छ । सहयोगी बढेका छन् । मैले अब उनीहरुलाई पनि सिकाउनु छ ।”

मूर्तिकारको भव्य कार्याशालाले र त्यहाँ काम गर्ने मजदुरहरुको संख्याले बताइरहेको थियो, अब ऊ सामान्य मूर्तिकार मात्र रहेन । ऊ अब उद्यमी भइसक्यो । सफलताले उसलाई काखमा राखेर म्वाइँ खाँदै छ । निकै धेरै मानिस उसको कार्याशालामा काम गरिरहेका थिए । अब ऊ मजदुर होइन मालिक र उद्यमी बनिसकेको थियो । त्यो देखेर बटुवा दङ्ग प¥यो । मूर्तिकारले बटुवालाई सम्मानसाथ सम्झेर आएकोमा कृतज्ञता व्यक्त गर्दै भोजन गरायो र विदाइ ग¥यो । बटुवा आफ्नो गन्तव्यतिर लाग्यो ।
⁎
बटुला मूर्तिकारसँग छुट्टिएर केही कदम पर पुगेको मात्रै थियो, पहिले भेटेका ईंटा बोक्ने दुई जना मजदुर भेटिए । उनीहरू मन्दिर वरपर पहिलेकैजस्तो काम गरिरहेका थिए । उनीहरूको जीवनमा कुनै परिवर्तन आएको थिएन । केही पारिश्रमिक पाउने आशामा मजदुरी नै गरिहेका थिए ।

किन यस्तो भयो ? तीनै जना कामदार मन्दिरकै लागि काम गर्दै थिए । तीनै जना मजदुर नै थिए । तर उनीहरूको जीवनमा किन यति ठूलो अन्तर ? एक जना सफलताको शिखरमा अनि अरु चाहिँ जस्ताको तस्तै ।

जीवन नदेखिने र देखिने दुवै तत्वको समन्वयमा चल्छ । हामी देखिने कुरालाई त ठम्याउँछौँ तर नदेखिने कुरालाई अध्ययन, अनुसन्धान र निरीक्षण गर्दैनौँ । बाहिरी रुप नै हाम्रा लागि महत्वपूर्ण हुन्छ, त्यसकै पछि दगुरिरहेका हुन्छौँ । माथि उल्लेल गरिएका तीन जनामा नदेखिने भित्री तहको जुन फरक थियो त्यसले नै उनीहरुलाई भिन्न बनाइदियो । उनीहरुभित्र रहेको सोच्ने तरिका, उनीहरुभित्रको भावना अनि उनीहरुले गर्ने व्यवहारको त्रिवेणी नै हो उनीहरु बाँचेको जीवन । सफलता र असफलता ल्याउने पनि यिनै तीन कुरा हुन् । हामी आपूmभित्रको भावनालाई कहिल्यै वास्ता गर्दैनौँ, विचारलाई, तर्कलाई, सूचनालाई महत्व दिन्छौँ, वरपरको वातावरणलाई आपूm अनुकूल भएन भन्छौँ र त्यसलाई नै आपूm असफल हुनुमा दोषी देख्छौँ । मुख्य दोष कहाँ छ ? त्यसको खोजीमा न त समय दिन्छौँ, न मिहिनेत ! हामीलाई तत्कालै चमत्कार चाहिन्छ । धैर्य गर्नेतिर लाग्दैलाग्दैनौँ अनि त जीवन तनावतिर एकोहोरिन्छ, शान्ति र सफलता हराउँछ ।

त्यो मन्दिर बनाउने तीन जना मजदुरभित्रको सोच र कामलाई विचार गरौँ त ! तेस्रोको सोचले ऊ सफल भयो अरु दुई जना सोचकै कारण गरिबका गरिब रहे । जत्रो भाँडो छ त्यति नै अडिन्छ भिक्षा । दिनेले धेरै दिन चाह्यो तर तपाईंले सानो भाँडो लिएर माग्न जानुभएको छ भने कहाँ भनेजति पाउनुहुन्छ र ? सफल हुने र असफल हुनेहरुमा फरक यही हो । हरेक मानिसले आफूलाई भावनात्मक रुपमा धैर्यवान्, दीर्घकालीन सोचका साथ यसरी अगि बढ्छु भन्ने लक्ष्यचिन्तन नगरी अगाडि जे आयो त्यसैका पछि लाग्ने गर्नाले सफलताको सिँढी चढ्न कठिन भएको हो । धैर्य गरेर हेरौँ, लगातार मिहिनेत गरौँ, भावनात्मक रुपमा आपूmलाई लक्ष्यउन्मुख बनाऔँ, सफलताका सिँढी तपाईंहाम्रो अगाडि सहज भएर तेर्सिन्छ । अब खोज्नै पर्दैन ।
⁎
तीन जना कामदारका तीन भिन्नभिन्न सोचाइ थिए कामका बारेमा । पहिलो आफ्नै पेटको लागि काम गर्दै थियो । दिनभरि काम गर्ने र आफ्नो पेट भर्ने सोचले काम गरिहेको थियो । त्यही नै उसको अन्तिम लक्ष्य थियो । दोस्रोको लक्ष्य परिवार पाल्नु थियो, दिनभर काम गरेर केही कमाउने र परिवार धान्ने सोचले काममा लागेको थियो । तेस्रोको विचार अघिल्ला दुई जनाकोभन्दा भिन्न थियो । पैसा त उसलाई पनि चाहिएको थियो तर ऊ त्यसमा मात्र सीमित थिएन । ऊ कसरी उत्कृष्ट कला सिर्जना गर्न सकिन्छ भन्ने सोचमा केन्द्रित थियो । सुन्दर मूर्ति बनाउनु उसको मुख्य लक्ष्य थियो भने पैसा दोस्रो । त्यही सोचबाट ऊ काम गरिरहेको थियो । 

तीन जनाको सोचामा रहेको यही भिन्नताले मूर्तिकार केही समयपछि उद्यमी बन्न सक्यो भने अरु दुई जना मजदुर नै रहे वर्षौं बितिसक्ता पनि ।

समृद्धि, सम्पन्नता र सफलता प्राप्तिका लागि सर्वप्रथम सोचाइ र भावनामा समृद्धि आउनुपर्दछ । सोचाइमा दरिद्रता, गरिबी र पछौटेपनको सोच बोकेर कुनै पनि व्यक्ति समृद्ध, सफल र महान हुन सक्दैन । समृद्ध सोचको शुरुआत हुन्छ, हाम्रो आफ्नो अन्तर्दृष्टिको उत्खनन, निक्र्योल र परिवर्तनको प्रक्रियासँगै । त्यसका लागि आवश्यक छ, आफ्नो क्षमताको, रुचिको, भावनाको उत्खनन । यसमा काम नगरीकन कुनै पनि मानिस सफलताको स्वाद चाख्न समर्थ हुन असम्भव छ ।

तपाईंले कुनै पनि रुखलाई हेर्नुभयो भने सबैभन्दा ठूलो र बलियो रुखको जरा सबैभन्दा लामा र बलिया हुन्छन् । जरा बलियो नभई रुख थामिन सक्तैन । बुद्धि र सूचनाभन्दा हाम्रा भावना बलवान छन् । भावनालाई स्थिरता दिन्छ हाम्रो सोच्ने तरिकाले, लक्ष्यउन्मुख कार्यशैलीले, संकल्प शक्तिले । त्यसलाई नबढाई हामी बलिया जरारहित हुन्छौँ । जरा कमजोर भएको रुख कमजोर हुन्छ, सानोतिनो हावाले हल्लाएर लडाइदिन्छ ।

हाम्रो मनमा जस्तो बीज रोप्छौँ, त्यस्तै बाली लाग्छ जीवनमा । बाली लगाउनेबित्तिकै फल पाइन्छ र ? अनि त्यसको लागि सही र उन्नत बीऊ रोप्नु पर्दैन र ? अवश्य पर्छ । बीऊको गुणात्मकता अनुसार नै तपाईंले फल पाउनु हुन्छ । हाम्रो बीऊको गुणत्मक पक्ष चाहिँ हाम्रो सोच्ने तरिकामा हुन्छ । त्यसैले असल सोचौँ, सकारात्मक सोचौँ, बृहत् सोचौँ । अनि बल्ल हाम्रो जीवनमा सही फल लाग्न सक्छ । 

बाँकी क्रमशः ..........अर्को हप्ता ... शनिवार